<< IV Martelaar van Aarschot

Arthur en Clementina Van Kerckhoven Van Dyck

Arthur (foto: omstreeks 1900)

Tineke Van Dyck rechts in beeld (foto: omstreeks 1900)

De moeder van Frie als studente aan het internaat in Champion bij Namen

Julia Van Dyck – zus van Tineke – tante van Godfried – exploiteerde een café op de Meulenberg

Lucien Van Dyck – broer van Tineke – oom van Godfried

Godfried is gefascineerd door zijn oom, de suisse van de O.L.Vrouwekerk van Aarschot – de halfbroer van Tineke Van Dyck

Champion (Namur) – Pensionnat – Vue extérieure – waar Tineke intern is

Tineke is afkomstig van de Meulenberg. Zij speelt keurig piano en zal later piano les geven aan haar kleinzoon Guy.

Clementina Van Kerckhoven Van Dyck (1897-1963)

Arthur in het midden met sigaar

Huwelijksportret van Arthur en Clementina
Arthur en Clementina krijgen samen vier zonen: Paul (1922-2011), Jos (1925-2005), Godfried (1926-1929) en Aimé Godfried (1930-2013)

Arthur rechts in beeld, in het midden rechtstaand zijn broer Richard Van Kerckhoven. De twee jongens links zijn onbekend.
Oorlog en vrede
In augustus 1914 neemt het Duitse leger Aarschot in. De Duitse overheid beschuldigt de Aarschottenaren ervan hun Duitse kolonel doodgeschoten te hebben. Arthur, die Duits spreekt wordt onder dwang gevraagd een document te ondertekenen waaruit zou moeten blijken dat de Aarschottenaren inderdaad de Duitse kolonel doodgeschoten hebben. Arthur weigert en krijgt daarvoor klappen op zijn hoofd. Door dit te weigeren blijven de Aarschottenaren officieel vrijgesteld van de verantwoordelijkheid voor de dood van de Duitse kolonel. Arthur moet abrupt zijn studies voor apotheker in Leuven stop zetten en wordt gedeporteerd naar een werkkamp.
Arthur kruipt door het oog van de naald en komt na een jaar in een Duits werkkamp eindelijk terug vrij. Wanneer hij met de trein in Aarschot aankomt is hij verzwakt, ziek en kan door uitputting nauwelijks meer staan en lopen. Zijn zusters die hem aan het station opwachten, herkennen hem niet meer. Nadien blijft Arthur kampen met een frêle gezondheid.
Een keer heb ik mijn vader volgend verhaal horen vertellen en het maakte hem verdrietig: Hij vertelde waarom na WO I de gezagsdragers van Aarschot weigerden zijn vader Arthur te eren voor zijn heldendaad. De reden was omdat Arthur Van Kerckhoven nauw bevriend was met een liberale minister en er in Aarschot de katholieke partij o.l.v. de adelijke burgemeester Coomans de Brachène aan de macht was. Papa zei dat de burgemeester, tevens brouwer en notaris geen concurrentie duldde. Dat die naast politieke ook geen economische macht wilde delen. Andere belangrijke kandidaat investeerders voor Aarschot werden een voor een afgewimpeld. Toen ikzelf in de gemeenteraad zetelde diende de Heemkundige Kring een voorstel in om het ‘Kerkplein’ om te dopen in het ‘Guillaume Coomans de Brachène plein’. Ik heb dat tegengehouden. Arthur hadden ze echter wel aangesteld als secretaris-schrijver van de stad maar voor vader had er een extra eerbetoon bijgehoord.” – Pieter

Arthur en Tineke (foto: 1937)

Godfried vraagt zich af waarom tijdens WO II zijn vader met zijn gezin naar Larochelle vluchtten. In de jaren ’80 gaat Godfried met zijn gezin op vakantie in Larochelle en bezoekt hij de plaats waar zij verbleven tijdens W0 II.



Arthur rechts in beeld

Arthur en Clementina Van Kerckhoven Van Dyck

Op de achterkant van deze postkaart staat vermeld: Aarschot ‘Drossaarde’ gebouwd in 1470 door Willem van Croy. Aangeslagen in 1797. Thans stadhuis en muzeum voor Heemkunde.

in de plek van het Drossaarde…
Arthur wordt secretaris op het stadhuis “Drossaarde”, waar hij het bevolkingsregister met zijn zorgvuldig handschrift aanvult. Over de fataliteit van zijn gezondheid blijft hij liever discreet.

Arthur Van Kerckhoven (1892-1958) Als hij zich laat portretteren, kijkt hij vrijwel altijd ernstig, streng en afstandelijk recht de camera in.

Gewiekst handelaarster met neus voor textiel moet hard aan de bak.


identiteitskaart Tineke Van Dyck – let op haar handtekening – Tineke zet puntjes op de y – het rechtse stuk is ingevuld door de gendarmerie in Larochelle in 1940

Het ouderlijk huis van Frie te Aarschot, Martelarenstraat nummer 34
Als WO I gedeporteerde kent Arthur zijn gezondheidslimieten en hij investeert voor Clementina, die commercieel ingesteld is, in een stoffen-en bontmantelwinkel gelegen in de Martelarenstraat 34. Het loopt er storm en mensen komen van ver. Daarna koopt Arthur verschillende handelseigendommen in het centrum van de stad.

« Bij het handeldrijven geldt niet alleen het omzetcijfers en winst maar ook het product en de mensen. Ge moogt niet gierig zijn met de klanten. Ik geef ze altijd een stukje stof cadeau.” – Tineke

Godfried vergezelt zijn ouders graag bij het aankopen van stoffen in Brussel. Hier bij groothandel Wauquez waar nu het Stripmuseum is.

Hun aankopen gaan wekelijks verder bij “Etablissements I.&M. Blum” aan het Ijzerplein. (jaren ’90) Deze stoffen groothandel aan het IJzerplein wordt verder gezet door Anita Buelens Nys uit Rillaar waar Pieter kind aan huis is. Mevrouw Buelens is de moeder van zijn hartsvriendin Kitty. Godfried heeft bewondering voor de succesvolle, mooie, elegante zakenvrouw Anita Buelens Nys.
Godfried II

Clementina kan de dood van haar driejarig zoontje Godfried niet accepteren en besluit haar nieuwste boorling dezelfde naam te geven. Op donderdag 14 augustus 1930 wordt Godfried in het ouderlijke huis geboren. De avond voordien gaf zijn moeder de vitrines een nieuwe invulling met nieuwste stoffen, om kooplustigen die naar de wekelijkse markt afzakken te laten wegdromen .
Daar is-ie dan eindelijk! Voluit heet de opvolger van de gestorven Godfried ‘Aimé Godfried Richard Jules Corneel’. Hij wordt opgedragen aan Moeder Maria. Zijn ouders leggen de belofte af dat ze hem tot aan zijn eerste communie in het wit en blauw zullen kleden, als smeekbede voor de genade van Maria om het kindje te behouden.

Aimé Godfried tot aan zijn eerste communie in het wit en blauw gekleed
In de marge van zijn overleden broertje wordt Frie opgelegd veel te bidden voor dat Godfriedje en voor hemzelf, opdat ook hij niet zal sterven. Er wordt een bruin lederen etuitje in zijn broekzak gestopt met daarin een paternoster, dewelke Frie tot bijna aan het einde van zijn leven mee zal dragen. Mia laat de paternoster verloren gaan met de droogkuis.

Godfried

Godfried
Als kind staat Frie een keer buiten op de drempel. Zijn oudere broer draait het zware rolluik naar beneden maar verliest de controle over de zwendel. Het grote rolluik schiet naar beneden en komt op het hoofdje van Frie terecht. Frie verliest het bewustzijn. De schrik slaat Tineke om het hart, zij vreest ook haar tweede Godfriedje te verliezen. Gelukkig heeft onze jonge held “nen hètte kop!”

“Suskewiet – Het mirakel gebeurt in Vlaanderen”

Het boekje is door Godfried gesigneerd. De rol van de herder wordt door Frie ten tonele gebracht in het Sint-Jozefscollege. Het is zijn mooiste jeugdherinnering.

(1937) Een verder overweldigend momento voor Frie is de première van Disneys tekenfilm ‘Sneeuwwitje en de zeven dwergen’.

Het circus – 1934 – Raoul Dufy (1877-1953) – olie op canvas – 65x81cm
De circuswereld is diepgeworteld in Godfrieds’ belangstelling. Zijn gezin is van de partij wanneer het Bouglione circus een bonte voorstelling geeft in Brussel. Van circus uitzendingen op televisie kan Frie maar niet genoeg krijgen.

In Aarschot noemt iedereen haar Tineke Van Dyck

Frie aan de zijde van zijn moeder
Frie en zijn broers prijzen dankbaar de niet-aflatende werklust van hun moeder, die het hart van de zaak is.

Het plechtige communie prentje van Frie

Frie en zijn moeder
Frie en zijn broers hebben zich hun hele leven schatplichtig verklaard aan hun moeder: Zij beschouwen haar als hun voorbeeld.

Frie met zijn ouders in Duisburg
Tijdens de Tweede Wereldoorlog slaat het gezin op de vlucht naar Larochelle. Daardoor gaat Frie maanden niet naar school. Na de oorlog reist Frie met zijn ouders mee naar Duisburg om de vernielingen van de bombardementen te aanschouwen. De blik van de in 1958 overleden Arthur doet afvragen wat er precies zich in zijn hoofd omgaat. Een blik op de gruwels van de twee wereldoorlogen kan helpen.
De band tussen Tineke en haar schoondochter Mia (opname: 2024)

Godfried

(1958) Protocol na overlijden

staande klok van Arthur
Op het moment van overlijden van Arthur wordt uit respect de klok in de woonkamer stilgezet. Het tikken houdt op en het wordt stil in huis. Als een hart dat stopt met tikken. Het eeuwenoude ritueel van de klok stilzetten herinnert ons aan de vergankelijkheid van het leven en de noodzaak om stil te staan bij het verlies van een dierbare.

Een fotoalbum van de uitvaartplechtigheid van Arthur Van Kerckhoven

Wanneer Arthur overleden is wordt dit omgeven met ceremonieel en protocol.

Luc, Paul, Jos, Godfried Wanneer zijn vader overlijdt, is Godfried 28 jaar.
de overledene was opgebaard thuis

V.l.n.r. Guy, E.H. Richard Vermaelen, Luc, Paul
Richard, de pastoor van Laken wiens vader Richard Vermaelen (1868-1914) tijdens WO I in Aarschot kansloos vermoord werd door de vijandelijke troepen. Het was gebruikelijk om kinderen de voornaam van ouders, peter of meter te geven. Godfrieds’ grootmoeder was de zus van geëxecuteerde Richard.


In de Martelaerenstraat verzamelen zich heel wat nieuwsgierigen en gelovigen. De oudere man in beeld achter pastoor Richard Vermaelen is Richard Van Kerckhoven, de dooppeter van Godfried. Het jongetje naast de Eerwaarde is Guy Van Kerckhoven en het jongetje rechts in beeld is Luc Van Kerckhoven

In het midden tante Margaretha Van Kerckhoven en rechts van haar Godfried’s nicht Rosa. Rosa is de dochter van Richard Van Kerckhoven.

Bij een plechtige uitvaart gingen de priesters met misdienaars de overledene ophalen thuis… Aankomst van de lijkstoet van Arthur, vader van Godfried , aan de kerk (links: Kanunnik Emiel Polleunis (1900-1981) rechts E.H. Jos Goor. Na de lijkwagen gingen eerst de heren en veel verder de dames, de man of vrouw van overledene ging nooit mee.

De eerste vrouw vooraan in beeld is Rosa Van Kerckhoven en links van haar Margaretha, een van de zeven zussen van Arthur Na een eerbetoon in zijn residentie in de Martelaerenstraat nummer 34, is het lichaam van Arthur Van Kerckhoven naar de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Aarschot overgebracht.

Binnenaanzicht van de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Aarschot tijdens de uitvaartdienst van Arthur Van Kerckhoven

Ter aarde bestelling van het stoffelijk overschot van wijlen Arthur Van Kerckhoven
V. l.n.r. tante Margaretha, de jonge Luc, E.H. Richard Vermaelen, de jonge Guy, Godfried, Jos, ceremoniemeester, Paul
Pergolesi: Stabat Mater (Emma Kirby) door The Academy Of Ancient Music, Chrisopher Hogwood. (1989) Pieter schenkt deze interpretatie aan zijn vader.
(1963) Tineke overleed 5 jaar na Arthur
Ze werd 65 jaar oud en kampte gedurende de laatste jaren van haar leven met meerdere hartproblemen.


“Très malheureux est celui qui aime seulement les corps, les formes et les images. La mort détruira tout, essaie d’aimer les âmes, car tu les retrouveras.” – Victor Hugo
VI Broer Paul >>>